Cây Cúc Tần (Pluchea indica), còn được gọi là cây từ bi, cây lức, cây đại bi, là một loại cây bụi mọc hoang phổ biến ở nhiều vùng nông thôn Việt Nam. Không chỉ là một loại thảo dược quý, cúc tần còn gắn liền với đời sống dân gian nhờ khả năng chữa bệnh đa dạng.
Trong y học cổ truyền, cúc tần được sử dụng để giải cảm, giảm đau nhức xương khớp, hỗ trợ tiêu hóa, cầm máu và nhiều công dụng khác. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về đặc điểm, thành phần hóa học, công dụng và cách sử dụng cúc tần hiệu quả.
Đặc điểm thực vật và phân bố
Đặc điểm nhận biết
- Thân cây: Thuộc họ Cúc (Asteraceae), thân nhỏ, cao khoảng 1-2m, phân nhiều cành, cành non có lông mềm.
- Lá: Lá mọc so le, hình bầu dục hoặc trứng, mép lá có răng cưa, mặt trên màu xanh đậm, mặt dưới nhạt hơn, có mùi thơm đặc trưng khi vò nát.
- Hoa: Hoa nhỏ, màu tím nhạt hoặc trắng, mọc thành cụm ở đầu cành.
- Quả: Quả bế, có lông tơ giúp phát tán nhờ gió.
Phân bố
Cúc tần mọc hoang ở nhiều nơi tại Việt Nam, đặc biệt là:
- Vùng đồng bằng: Ven đường, bờ ao, bãi đất trống.
- Trung du và miền núi: Mọc tự nhiên ở các vùng đồi thấp.
- Các tỉnh phía Nam: Phổ biến ở Đồng bằng sông Cửu Long.
Thành phần hóa học và dược tính
Nghiên cứu khoa học cho thấy cúc tần chứa nhiều hoạt chất có lợi, bao gồm:
- Tinh dầu (chủ yếu là limonene, camphor) – giúp kháng viêm, giảm đau.
- Flavonoid (quercetin, luteolin) – chống oxy hóa, bảo vệ tế bào.
- Tanin – có tác dụng cầm máu, săn se niêm mạc.
- Alkaloid và saponin – hỗ trợ tiêu hóa, kháng khuẩn.
Nhờ các thành phần này, cúc tần được ứng dụng trong nhiều bài thuốc dân gian.
Công dụng của cây Cúc Tần trong y học cổ truyền
Theo Đông y, cúc tần có vị đắng, tính mát, quy vào kinh can, phế, tỳ, với các tác dụng chính:
Giải cảm, hạ sốt
- Cách dùng: Dùng lá tươi (20-30g) nấu nước xông hoặc sắc uống giúp ra mồ hôi, giảm sốt.
- Bài thuốc kết hợp:
- Lá cúc tần + kinh giới + tía tô (mỗi loại 10g), sắc uống khi bị cảm lạnh.
Giảm đau nhức xương khớp
- Cách dùng:
- Giã lá tươi đắp lên vùng đau nhức.
- Ngâm rượu rễ cúc tần (50g rễ khô + 1 lít rượu trắng) để xoa bóp.
Hỗ trợ tiêu hóa, trị đau bụng
- Cách dùng:
- Ăn sống lá non với muối hoặc sắc nước uống.
- Kết hợp với lá khôi, khổ sâm để trị viêm dạ dày.
Cầm máu, làm lành vết thương
- Cách dùng: Giã nát lá tươi, đắp lên vết thương nhỏ để cầm máu.
Hỗ trợ điều trị viêm họng, ho
- Cách dùng:
- Ngậm nước ép lá cúc tần + mật ong.
- Sắc lá với gừng tươi để giảm ho.
Làm nguyên liệu chế biến món ăn dân dã
- Lá cúc tần non có thể dùng để:
- Luộc hoặc xào: Lá có vị hơi đắng, thơm nhẹ, khi xào với trứng hoặc thịt sẽ tạo hương vị đặc trưng.
- Nấu canh: Kết hợp với thịt nạc, cá hoặc đậu xanh để tạo món canh thanh nhiệt, giải độc.
- Kho cá: Lá cúc tần lót dưới đáy nồi kho cá giúp khử mùi tanh và tăng vị đậm đà.
- Lá non có thể ăn kèm với tương ớt, mắm nêm hoặc cuốn bánh tráng, tạo hương vị lạ miệng
- Một số vùng dùng lá cúc tần để ướp thịt hoặc cá, giúp khử mùi và tăng hương thơm
Cách trồng và thu hái cúc tần
Cách trồng
- Đất trồng: Ưa đất tơi xốp, thoát nước tốt.
- Chăm sóc: Tưới nước vừa phải, không cần nhiều phân bón.
Thu hái và bảo quản
- Thu hoạch lá quanh năm, tốt nhất vào mùa hè.
- Phơi khô để dùng dần, bảo quản nơi khô ráo.
Lưu ý khi sử dụng cúc tần
- Không dùng cho phụ nữ mang thai.
- Người dị ứng với cây họ Cúc nên thận trọng.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ nếu đang dùng thuốc Tây.
Triết lý: Thương hiệu của chúng tôi được xây dựng từ uy tín của khách hàng, với chúng tôi, chất lượng sản phẩm luôn đặt lên mục tiêu hàng đầu. Cam kết không bán hàng giả, hàng kém chất lượng.
Hotline: 0968214802
Địa chỉ: Phú Trạch - Mễ Sở - Văn Giang - Hưng Yên
Chúng tôi sẽ gọi lai cho bạn ngay
Dây Nhôm mạ đồng , Dây Uốn Cây ,Dây nhôm tạo thế BonSai
Mua Cây Xương Khỉ Ở Đâu Và Bao Nhiêu Tiền
Mua cây(củ) gừng gió ở đâu và bao nhiêu tiền 1kg
